🇮🇷سحا نامه🇮🇷

قسمت سوم

 همه‌چیز درباره انحرافات درویشی / از ادعای خدایی تا بحران‌سازی امنیتی

دراویش نعمت اللهی یکی از معروف‌ترین و با نفوذترین فرقه‌های درویشی در ایران است که در حال حاضر فرقه‌ی «نعمت اللهی گنابادی» در میان سایر انشعاب‌های این سلسله مدعی جانشینی اقطاب این سلسله می‌باشد.

اکثر محققین این فرقه را به عنوان فعال‌ترین و سیاسی‌ترین فرقه‌ درویشی که بیش‌ترین جمعیت را درتهران، کرج، بروجرد، قم، اصفهان و استان خراسان به خود اختصاص داده است، به عنوان دنباله‌ سلسله‌ی نعمت اللهی به رسمیت  می‌شناسند.

از این رو لازم است جهت شناخت این فرقه ابتدا به ریشه‌های دراویش نعمت اللهی و شخص «شاه نعمت الله ولی» و اقطاب پس از او بپردازیم.

بسیاری از محققین، سلسله‌ نعمت اللهی که امروزه به شاخه‌های متعدد منشعب شده است را دنباله‌ فرقه‌ بصریه (حسن بصری) ، طائیه (داوود طائی)، معروفیه (معروف کرخی)، جنیدیه (جنید بغدادی) و بربریه (شیخ صالح بربری) که همگی اموی بوده‌اند، می‌دانند ولی اکثراً معتقدند سر سلسله‌ی آنان «معروف بن فیروزان کرخی نصرانی زاده» است.

طبق داستان‌هایی که دراویش ساخته‌اند، او در کودکی از مکتب معلم مسیحی خود فرار نمود و به امام رضا(علیه‌السلام) پناهنده شد و به دست آن حضرت مسلمان گشته و مدتی دربان آن حضرت بود و توسط امام رضا(علیه‌السلام) به مقام قطبیت رسید و خرقه‌ی درویشی از امام رضا(علیه‌السلام) به او رسیده است؛ ولی «نعمت الله ولی» ملقب به «نورالدین» که قطب شانزدهم این سلسله می‌باشد، در سال 731ه.ق. در حلب متولد شده است؛

او در اشعارش، سلسله‌ی اقطاب قبل خود را پس از «معروف کرخی» به «داوود طایی» ناصبی، «حبیب عجمی» منحرف و «حسن بصری» اموی و از راه این دشمنان اهل بیت به حضرت علی(علیه‌السلام) می‌رساند. ولی به لحاظ نقش اساسی که شاه نعمت الله ولی در رونق این شاخه از دراویش داشته، به سلسله‌ی نعمت اللهیه معروف شده‌اند. دو موضوع مهم در شناخت انحراف سلسله‌ی نعمت اللهی حایز اهمیت است:

1- اشرافیت شخص شاه ولی و ارتباط فرزندان او با پادشاهان عیاش هندوستان و بهره برداری استعمارگران انگلیسی از اقطاب متأخر این فرقه در هندوستان

2- وجود اقطاب و مشایخ جیره خوار اجانب در این فرقه نظیر «زین العابدین شیروانی» (مست علی‌شاه)، «زین العابدین شیرازی» (رحمت علی‌شاه)، «ظهیر الدوله» (صفا علی‌شاه)، «ملا علی گنابادی» (نور علی‌شاه ثانی) و مشایخ فاسدی نظیر «میرزا آغاسی»، «میرزا نصرالله اردبیلی»،‌«رضاقلی خان» (سراج الملک)، «شیخ عبدالله حائری» (رحمت علی‌شاه) و جلاد معروف رژیم رضاخانی، «عبدالحسین تیمورتاش» می‌باشد.

از نفوذ سلسله‌ی نعمت اللهی در دستگاه سیاسی قاجار همین بس که «محمد شاه» قاجار توسط سران این فرقه تربیت شده و در انتقال او به تهران نیز قطب و بعضی مشایخ استعماری و استبداد زده‌ی نعمت اللهی در کنار سفرای روس و انگلیس نقش فعالی داشتند.